Thêm nỗi lo cháy... chùa

Lâu nay, các khu đình, chùa, đền, miếu tại các đình chùa ở Hải Phòng, công tác PCCC bị bỏ quên, nên có một thực trạng là thành viên trong các ban quản lý di tích, sư trụ trì cùng đệ tử, thủ nhang và những người làm công việc trông coi không được huấn luyện nghiệp vụ PCCC, thậm chí không biết sử dụng các công cụ cứu chữa…

Ước tính, Hải Phòng có tới vài nghìn ngôi đình, chùa, đền, miếu, am..  Trong đó, mỗi làng ít nhất có 1 chùa và hầu như xã, phường nào cũng có di tích lịch sử văn hoá và lễ hội truyền thống. Đây là những điểm luôn tập trung rất đông người. Khách thập phương tín ngưỡng mỗi khi tới đó đều đem theo lễ vật, thắp hương, đốt vàng mã và hoạt động này diễn ra suốt cả ngày lẫn đêm.

Đó là chưa kể, các đình, chùa, đền, miếu thường được xây trên núi cao hoặc trong làng, dưới các cây cổ thụ mà không hề có hệ thống thu lôi tạo điểm sét đánh, gây cháy, trong khi nguồn nước cứu cháy chỉ là những chiếc giếng... cạn, những ao tù, mực nước đầy hay vơi lại theo mùa. Rồi nữa, phần lớn vật liệu tạo đình, chùa và các nghi tượng, nghi vật bên trong là bằng vật liệu gỗ. Nếu xảy ra sự cố cháy sẽ dẫn đến sập toàn bộ.

Chùa Hàng - di tích, danh thắng nổi tiếng tại Hải Phòng.

Hiện, chỉ có các nhà bảo tàng và một số đền, chùa mới xây dựng, phục dựng như chùa trăm gian ở huyện Tiên Lãng, Đền thờ liệt sĩ quận Hồng Bàng và một số di tích khác sử dụng nhiều vật liệu đá, bê tông. Tuy nhiên, không vì thế mà nguy cơ cháy nổ tại các thiết chế này được loại trừ hẳn. Đáng chú ý, một số điểm di tích không hề có phương án PCCC. Nguy cơ cháy - có thể thấy là rất thật.

Và trên thực tế, nhiều vụ cháy chùa đã xảy ra trên địa bàn Hải Phòng những ngày gần đây gây những tổn thất không gì bù đắp được. Điển hình là các vụ hỏa hoạn tại chùa Trung Linh, ở thôn Cao Bộ, xã Đại Hà, huyện Kiến Thụy khiến 11 pho tượng quý, một số linh tượng, linh vật và sách trong gian Tam Bảo đã bị thiêu rụi, thiệt hại trên 200 triệu đồng; vụ cháy tại chùa Dương Quan, ở xã Dương Quan, huyện Thuỷ Nguyên, cũng thiêu mất một số sách và đồ vật trong gian Tam Bảo. Một ngôi chùa cổ ở quận Ngô Quyền bị đèn trời rơi xuống và một ngôi chùa khác ở xã An Đồng, huyện An Dương do bất cẩn trong thắp hương thờ cúng cũng đã chìm trong biển lửa.

Theo số liệu thống kê mới nhất của Sở Cảnh sát PCCC Hải Phòng, 100% đình, chùa, đền, miếu và di tích văn hoá tại thành phố chưa lập hồ sơ theo dõi công tác PCCC, chưa thành lập đội PCCC cơ sở và cũng chưa xây dựng phương án chữa cháy theo qui định Thông tư số 04/2004 của Bộ Công an. Đa số các điểm nói trên chưa niêm yết nội qui an toàn PCCC. Cá biệt có nơi niêm yết thì nhiều nội dung lại không phù hợp với tính chất hoạt động. Điều đặc biệt nguy hiểm là gần như toàn bộ các đình, chùa, đền, miếu đều không có lối thoát nạn. Nhất là vào các dịp đỉnh điểm của lễ hội, hàng quán và dịch vụ trông giữ xe còn lấn chiếm, chắn hết lối thoát như tại miếu “Cây đa mười ba gốc”, quận Hải An và Đền Nghè ở quận Lê Chân, chùa Đỏ, quận Ngô Quyền...

Mặt khác, phương tiện chữa cháy vừa thiếu lại vừa thô sơ, không đúng chủng loại, không được kiểm tra bảo dưỡng thường xuyên. Có nơi chỉ được trang bị xô, chậu, thang tre, không thể đáp ứng yêu cầu cứu cháy tại chỗ. Do lâu nay, các khu đình, chùa, đền, miếu, công tác PCCC bị bỏ quên, nên có một thực trạng là thành viên trong các ban quản lý di tích, sư trụ trì cùng đệ tử, thủ nhang và những người làm công việc trông coi không được huấn luyện nghiệp vụ PCCC, thậm chí không biết sử dụng các công cụ cứu chữa.

Chỉ mới qua đợt kiểm tra mới nhất 261 đình, chùa, đền, miếu và khu di tích trong 2 tháng 3, 4/2012 vừa qua, cơ quan PCCC đã chỉ ra 1.046 thiếu sót, sơ hở về phòng ngừa, đồng thời đưa ra 1.347 kiến nghị, yêu cầu các đơn vị, tổ chức, cá nhân sở hữu và quản lý sớm tổ chức khắc phục, đồng thời đã phải ra 202 kiến nghị về hệ thống điện không an toàn, 150 kiến nghị về quản lý chặt nguồn lửa tại điểm thắp hương và đốt vàng mã, 123 kiến nghị sắp xếp đồ đạc, 345 kiến nghị về lập hồ sơ theo dõi công tác PCCC, tổ chức huấn luyện và 78 kiến nghị về lối thoát nạn và cửa thoát nạn.

Theo khuyến cáo của Sở Cảnh sát PCCC Hải Phòng: Hiện các đình, chùa, đền, miếu và các khi di tích trên địa bàn thành phố đang báo động sự tiềm ẩn nguy cơ cháy rất cao, chưa hề có một phương án PCCC tại chỗ cũng như phương án chữa cháy phối hợp. Đề nghị chính quyền địa phương quan tâm chỉ đạo, các cấp quản lý và chủ nhang cần phối hợp với cơ quan chức năng đẩy mạnh công tác tuyên truyền Luật PCCC.

Mặt khác, các ban quản lý khu di tích và các thiết chế nói trên sớm khắc phục những sơ hở, thiếu sót và thực hiện nghiêm Luật PCCC, cùng những kiến nghị và hướng dẫn của Sở Cảnh sát PCCC về công tác phòng ngừa, xây dựng đội PCCC và nhiều phương án chữa cháy cụ thể. Đối với các dự án phục dựng, hay trùng tu như dự án tháp Tường Long, chùa Vân Bản ở Đồ Sơn… cần được bổ sung phương án PCCC.

CAND